اندیکاتور گن یکی از پیچیده‌ترین و در عین حال جذاب‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است که توسط ویلیام دلبرت گن (W.D Gann) طراحی شد. این اندیکاتور تلاش میکند بازار را با ترکیب سه عنصر کلیدی زمان، قیمت و هندسه حرکت پیش‌بینی کند. در واقع، اندیکاتور گن بر پایه این فرض بنا شده که حرکات قیمتی بازار تصادفی نیستند، بلکه از الگوهای هندسی و ریاضی مشخصی پیروی می‌کنند. ابزارهایی مانند بادبزن گن (Gann Fan) که به گن فن معروف است و مربع ۹ گن (Square of Nine) زیرمجموعه همین اندیکاتور هستند و به معامله‌گران کمک می‌کنند تا سطوح حمایت، مقاومت و نقاط بازگشتی بازار را شناسایی کنند.
نظریه گن چیست؟
ویلیام دلبرت گن یکی از مرموزترین و تاثیرگذارترین معامله‌گران تاریخ بازارهای مالی است که در اوایل قرن بیستم فعالیت می‌کرد. او معتقد بود که بازارهای مالی بر اساس قوانین ثابت ریاضی و هندسی حرکت می‌کنند و هیچ چیز در بازار تصادفی نیست. گن نظریه‌ای جامع ارائه داد که در آن عنصر زمان به اندازه قیمت اهمیت دارد؛ به این معنی که تغییرات بزرگ قیمت باید در زمان‌های خاصی رخ دهند.
اساس کار گن بر این ایده بنا شده است که بازارها الگوی تکرارشونده‌ای از خود نشان می‌دهند که توسط رابطه‌ای هماهنگ بین زمان و قیمت هدایت می‌شود. روشهای او پیچیده و اغلب مبتنی بر هندسه مقدس، طالع‌بینی (که ویلیامز آن را با ریاضیات ترکیب کرد) و روابط عددی اسرارآمیز بودند.
گن باور داشت که هر حرکت قیمت، یک زاویه مشخص را روی نمودار ترسیم میکند و این زوایا، به دلیل ارتباطشان با اصول طبیعت، از اهمیت بالایی برخوردارند. او معامله‌گری را یک علم می‌دانست و با استفاده از اصول تناسب و ارتعاش، به دنبال نقاطی بود که زمان و قیمت در آن‌ها به یکدیگر می‌رسند تا نقاط بازگشتی اصلی بازار را کشف کند. اندیکاتور گن در واقع تلاش میکند این روابط را به صورت دیداری روی نمودار به نمایش بگذارد تا معامله‌گر بتواند نظم پنهان بازار را ببیند.
نظریه گن، به عنوان پایه بسیاری از ربات های فارکس استفاده می‌شود. دلیل استفاده از این اندیکاتور و فرمول های ریاضی استفاده شده توسط او کار ربات را در محاسبات بسیار آسان تر میکند و ربات ها می‌توانند نقاط بهتری را برای ورود و خروجی پیدا کنند. برای آشنا بیشتر با ربات های فارکس، مقاله ربات فارکس چیست را مطالعه کنید.
همچنین بخوانید: تبدیل اندیکاتور به ربات
اندیکاتور گن فن و زوایای گن
گن فن یا بادبزن گن یکی از پرکاربردترین ابزارهای به جا مانده از روشهای او در تحلیل تکنیکال است. این ابزار مجموعه‌ای از خطوط مورب یا همان زوایای گن را نشان میدهد که از یک نقطه اوج یا کف مهم قیمت رسم می‌شوند. هر یک از این زوایا، نمایانگر یک رابطه خاص و ثابت بین زمان و قیمت است و سرعت حرکت قیمت را در آینده پیش‌بینی میکند.
زاویه‌ها از یک اصل بسیار مهم گن پیروی می‌کنند:
وقتی قیمت یک واحد در زمان حرکت میکند، باید یک واحد هم در قیمت حرکت کند و برعکس.
این اصل، اساس زاویه ۱×۱ (یک در یک) را تشکیل میدهد. سایر زوایا از تقسیم یا ضرب این نسبت اصلی به دست می‌آیند، مانند زوایای ۲×۱ (دو واحد زمان در برابر یک واحد قیمت) یا ۱×۲ (یک واحد زمان در برابر دو واحد قیمت).
معامله‌گران از این ابزار برای شناسایی حمایت‌ها و مقاومت‌های پویا استفاده می‌کنند. زمانی که قیمت در یک زاویه مشخص حرکت میکند، انتظار می‌رود آن خط به عنوان حمایت یا مقاومت عمل کند. اگر قیمت زاویه‌ای را بشکند، انتظار می‌رود به سمت زاویه بعدی حرکت کند. مهمترین کاربرد گن فن، سنجش تعادل یا عدم تعادل بین سرعت حرکت قیمت و گذر زمان است.
همچنین بخوانید: خرید ربات فارکس
قانون ۱×۱ در زوایای گن؛ تعادل بین زمان و قیمت
زاویه ۱×۱ یا ۴۵ درجه، مهمترین زاویه در کل سیستم گن محسوب می‌شود و به عنوان خط تعادل شناخته می‌شود. این زاویه نشاندهنده شرایطی است که در آن، حرکت قیمت در طول زمان در تعادل کامل قرار دارد. مادامی که قیمت بالاتر از زاویه ۱×۱ صعودی باشد، روند صعودی قوی تلقی می‌شود و شکست قیمت به زیر زاویه ۱×۱ صعودی، اولین و جدی‌ترین نشانه تضعیف روند است.
نحوه ترسیم و تفسیر زوایای اصلی گن فن
ترسیم گن فن باید از یک نقطه آغازین مهم (یک سقف یا کف عمده) شروع شود. نکته حیاتی در ترسیم، نرمال‌سازی یا کالیبره کردن نمودار است. باید مطمئن شد که نسبت بین یک واحد زمان (مثلاً یک کندل) و یک واحد قیمت (مثلاً یک دلار یا یک پیپ) بر روی نمودار، واقعاً برابر است تا زاویه ۱×۱ واقعاً ۴۵ درجه باشد. اگر این کار به درستی انجام نشود، کل زوایا بی‌اعتبار خواهند بود.
زوایای مهم دیگر شامل ۱×۲ (نشاندهنده حرکت بسیار سریع و قوی) و ۲×۱ (نشاندهنده حرکت کند و ضعیف) هستند. گن معتقد بود که زوایای فرعی نیز مانند آینه‌هایی عمل می‌کنند؛ به عنوان مثال، زاویه ۱×۸ قدرت بسیار کمی دارد و شکست آن به سرعت رخ میدهد. تفسیر زوایا به این صورت است که اگر قیمت در بالای یک زاویه قرار گیرد، آن خط حمایت است و زاویه بعدی (با شیب تندتر) هدف بعدی قیمت محسوب می‌شود.
اندیکاتور مربع ۹ (Square of Nine)
روشهای گن تنها به زوایای هندسی محدود نمی‌شود. بخش دیگری از نظریه او بر روابط عددی و الگوهای دایره‌ای استوار است. گن معتقد بود که قیمت‌ها در چرخه‌های زمانی و فضایی تکرار می‌شوند و این الگوها را می‌توان با استفاده از ابزارهایی مانند مربع ۹ (Square of Nine) یا دایره ۳۶۰ درجه کشف کرد. این ابزارها نقاط قیمتی و زمانی را که پتانسیل بازگشت دارند، به صورت ریاضی پیش‌بینی می‌کنند.
مربع ۹ گن یک نمودار حلزونی‌شکل است که اعداد در آن به صورت مربعی و دایره‌ای (۳۶۰ درجه) مرتب شده‌اند. این ابزار به گن اجازه می‌داد تا به سرعت سطوح حمایت و مقاومت را از یک قیمت خاص یا یک اوج/کف تاریخی محاسبه کند. در این روش، حرکت ۹۰ درجه روی مربع (یک ربع دایره) اهمیت زیادی دارد و نشاندهنده تغییرات مهم فاز بازار است.
نحوه ترسیم مربع ۹ گن
مربع ۹ یک ابزار حلزونی‌شکل است که عدد ۱ در مرکز آن قرار دارد و اعداد به صورت صعودی و مارپیچ حول آن چیده شده‌اند. هر دور کامل چرخش در این مربع، نشاندهنده ۳۶۰ درجه و تکرار یک چرخه است. سطوح حمایت و مقاومت در این ابزار با حرکت در زوایای اصلی (صفر، ۴۵، ۹۰، ۱۳۵، ۱۸۰، ۲۲۵، ۲۷۰ و ۳۱۵ درجه) از قیمت فعلی یا یک قیمت شروع محاسبه می‌شوند.
به طور مثال، حرکت ۹۰ درجه یا یک ربع دایره در مربع ۹، معمولاً با نقاط عطف قیمتی (مانند سقف و کف‌ها) تطابق داده می‌شود. اگر یک قیمت فعلی را در نظر بگیریم، اعدادی که در ۹۰، ۱۸۰ و ۲۷۰ درجه از آن قرار دارند، می‌توانند به عنوان سطوح حمایت یا مقاومت قوی در نظر گرفته شوند. استفاده از مربع ۹ نیازمند دقت بالا در انتخاب قیمت مبدأ و کالیبراسیون صحیح مقیاس قیمتی است.
