ربات متاتریدر به اکسپرت های معاملاتی گفته می‌شود که روی متاتریدر ۴ یا ۵ نصب می‌گردد و تمامی مراحل معاملات را به صورت خودکار توسط یک ربات معامله‌گر مدیریت می‌کند. ما در این مقاله به معرفی ربات متاتریدر خواهیم پرداخت، نحوه نصب و استفاده از آن‌ها را توضیح می‌دهیم و در نهایت بهترین ربات متاتریدر ۲۰۲۵ را برای شما معرفی خواهیم کرد. با ما همراه شوید.
ربات متاتریدر چیست؟
به طور کلی ربات معاملاتی به سیستم‌های خودکار (اکسپرت) گفته می‌شود که برای معامله در بازار فارکس روی پلتفرم‌های متاتریدر طراحی شده‌اند. ربات متاتریدر جزو بهترین ربات‌ها هستند زیرا پلتفرم متاتریدر کد باز بوده و بهترین شرایط را برای طراحی و اجرای ربات‌های معاملاتی در سیستم خود فراهم کرده است. در حال حاضر ربات‌های زیادی در بازار توسط شرکت‌های مختلف ایجاد شده‌اند، هرچند که خود شما می‌توانید استراتژی مدنظرتان را به یک ربات معامله‌گر تبدیل کنید.
بیشتر بخوانید: ربات فارکس چیست؟
معرفی متاتریدر ۴ و ۵
برای اینکه بتوانید از طریق متاتریدر ۴ و ۵ معاملات الگوریتمی انجام دهید، بهتر است ابتدا با این دو پلتفرم معاملاتی آشنا شوید. متاتریدر به صورت کلی توسط شرکت Metaquotes Software Corp که به اختصار MQL نامیده می‌شود ایجاد شده است. یک پلتفرم معاملاتی با سرعت بسیار بالا و رابط کاربری قوی که امروزه ۹۰% معامله‌گران بازار و بروکرها از آن برای تحلیل و معاملات خود استفاده می‌کنند. ویژگی مهم متاتریدر کد باز بودن آن است که به کاربران اجازه می‌دهد با استفاده از زبان برنامه‌نویسی MQL در محیط MetaEditor که رایگان در اختیار شما قرار می‌گیرد، هر اندیکاتور، اکسپرت و سیستم معاملاتی که مد نظر دارید را پیاده‌سازی کنید. در حال حاضر دو نسخه متاتریدر ۴ و ۵ برای ویندوز، تحت وب، اندروید و ios منتشر شده است که در جدول زیر می‌توانید مقایسه کلی بین این دو نسخه را مشاهده کنید.
| ویژگی‌ها / پلتفرم | MetaTrader 4 (MT4) | MetaTrader 5 (MT5) |
| سال انتشار | ۲۰۰۵ | ۲۰۱۰ |
| زبان برنامه‌نویسی | MQL4 (ساده‌تر و محدودتر) | MQL5 (شیءگرا، قدرتمندتر، نزدیک به C++) |
| اکسپرت ادوایزر (EA) | پشتیبانی می‌کند؛ اما با محدودیت‌های بیشتر در مدیریت حافظه و چندوظیفگی | پشتیبانی پیشرفته، امکان طراحی ربات‌های پیچیده‌تر با ساختار ماژولار و مدیریت بهتر منابع |
| اندیکاتورهای سفارشی | قابل توسعه با MQL4، ولی انعطاف کمتر | توسعه با MQL5، امکان استفاده از داده‌های چندبعدی و الگوریتم‌های پیچیده |
| استراتژی تستر (Strategy Tester) | تک‌هسته‌ای، فقط تست روی یک نماد در یک زمان | چند‌هسته‌ای و چندنرخی، تست روی چندین نماد همزمان، بکت است دقیق‌تر و سریع‌تر |
| سیستم سفارشات (Order System) | Hedging (باز کردن پوزیشن‌های مخالف روی یک نماد) | Hedging و Netting (مناسب برای سهام و آتی) |
| عمق بازار (DOM) | پشتیبانی نمی‌کند | پشتیبانی می‌کند، امکان مشاهده عمق سفارشات |
| انواع سفارشات | محدود (Market, Limit, Stop, Trailing Stop) | پیشرفته‌تر (Market, Limit, Stop, Stop-Limit, Trailing Stop) |
| قابلیت تایم‌فریم‌ها | ۹ تایم‌فریم | ۲۱ تایم‌فریم |
| ابزارهای تحلیلی | حدود ۳۰ اندیکاتور پیش‌فرض، ۳۱ ابزار تحلیلی | بیش از ۳۸ اندیکاتور پیش‌فرض، ۴۴ ابزار تحلیلی |
| سرعت اجرا | سبک‌تر و سریع‌تر روی سیستم‌های ضعیف | بهینه‌تر روی سیستم‌های جدید، ولی سنگین‌تر نسبت به MT4 |
| سازگاری با بروکرها | تقریباً همه بروکرها | هنوز برخی بروکرها محدودیت دارند ولی رو به افزایش است |
| پشتیبانی از بازار (Market & Signals) | محدودتر | فروشگاه داخلی قوی‌تر برای اندیکاتور، ربات، سیگنال |
| جامعه کاربری | بزرگ‌تر (قدیمی‌تر و محبوب‌تر در فارکس) | در حال رشد، مخصوصاً در بازارهای چندگانه (فارکس، سهام، کالاها) |
ربات متاتریدر چگونه کار می‌کند؟
ربات فارکس یک ماژول اضافه شده به متاتریدر است که وظیفه آن اتوماسیون کردن کامل فرایند معاملاتی است. ربات‌ها عموماً بر اساس مجموعه‌ای از الگوریتم‌ها و قوانین تعریف شده عمل می‌کنند. این ربات‌ها با پردازش لحظه‌ای داده‌های بازار مانند قیمت، حجم، اندیکاتور و….. شرایط ورود و خروج معامله را مشخصات می‌کنند و دستوراتی با دقت میلی ثانیه به سرورهای بروکر اجرا می‌کنند. ربات‌ها قابلیت‌های حرفه‌ای مانند مدیریت حجم معاملات، تریلینگ استاپ، فوروارد تست، بک تست و … را نیز بر اساس نیاز می‌توانند پشتیبانی کنند. روش کار هر ربات بر اساس نوع ساختار و برنامه‌نویسی می‌تواند کاملاً متفاوت باشد.
زبان برنامه‌نویسی ربات متاتریدر
زبان برنامه‌نویسی MQL (MetaQuotes Language) یک زبان اختصاصی است که توسط شرکت MetaQuotes توسعه داده شده و برای برنامه‌نویسی در پلتفرم‌های معاملاتی MetaTrader 4 (MQL4) و MetaTrader 5 (MQL5) به کار می‌رود. این زبان به‌طور ویژه برای طراحی ابزارهای معاملاتی سفارشی و اتوماسیون معاملات در بازارهای مالی ساخته شده است.
ویژگی‌های اصلی MQL
- ساختار شبیه C++: سینتکس و قواعد آن به زبان‌های سطح بالا مانند C و C++ شباهت دارد، بنابراین برای برنامه‌نویسانی که تجربه‌ی قبلی دارند، یادگیری‌اش ساده‌تر است.
- توابع از پیش تعریف‌شده: شامل مجموعه گسترده‌ای از توابع برای کار با قیمت‌ها، اندیکاتورها، سفارش‌ها و مدیریت معاملات.
- پشتیبانی از OOP (در MQL5): نسخه جدیدتر یعنی MQL5 از شی‌ءگرایی پشتیبانی می‌کند که باعث می‌شود برنامه‌نویسی ساختاریافته‌تر و مقیاس‌پذیرتر باشد.
کاربردهای MQL در برنامه‌نویسی معاملاتی
- اکسپرت ادوایزرها (Expert Advisors – EA)
- ربات‌های معاملاتی خودکار هستند که بر اساس استراتژی از پیش تعریف‌شده، معاملات را به‌طور اتوماتیک باز و بسته می‌کنند.
- مثلاً یک EA می‌تواند با رسیدن قیمت به سطح مشخص، خرید انجام دهد یا با فعال شدن شرایطی خاص، معامله را ببندد.
- اندیکاتورهای سفارشی
- در کنار اندیکاتورهای پیش‌فرض متاتریدر، معامله‌گران می‌توانند اندیکاتورهای اختصاصی خود را بنویسند.
- این اندیکاتورها برای تحلیل تکنیکال پیشرفته یا استراتژی‌های خاص استفاده می‌شوند.
- اسکریپت‌ها (Scripts)
- برنامه‌های کوچک و تک‌اجرایی که برای انجام وظایف سریع مانند بستن همه معاملات باز، گذاشتن سفارش‌های همزمان یا محاسبات خاص استفاده می‌شوند.
- کتابخانه‌ها (Libraries)
- مجموعه‌ای از کدها و توابع قابل استفاده مجدد که به برنامه‌نویسان کمک می‌کند ماژولار و سریع‌تر توسعه دهند.
به طور کلی زبان برنامه‌نویسی MQL یک زبان روان و نسبتاً ساده است که کاربران می‌توانند بعد از گذراندن دوره‌های کوتاه مدت، به این زبان مسلط شوند و خودشان اکسپرت های معاملاتی خود را پیاده‌سازی کنند.
تفاوت MQL4 و MQL5
متاتریدر ۴ و ۵ هردو نسخه‌هایی از پلتفرم متاتریدر هستند که شباهت بسیار زیادی به یکدیگر دارند. متاتریدر ۵ به طبع نسخه پیشرفته‌تری از نسخه ۴ است و در بسیاری از موارد از جمله بخش برنامه‌نویسی، توسعه جدی یافته است. ما در جدول زیر بسیاری از تفاوت‌های متاتریدر ۴ و ۵ را برای شما شرح داده‌ایم.
| ویژگی فنی | متاتریدر ۴ (MT4) | متاتریدر ۵ (MT5) |
| زبان برنامه‌نویسی | MQL4 (مناسب استراتژی‌های ساده‌تر) | MQL5 (پیشرفته‌تر، شی‌گرا و مشابه C++) |
| سیستم معاملاتی | Hedging (پشتیبانی از پوزیشن‌های همزمان در یک نماد) | Hedging + Netting (سیستم نتینگ مشابه بازار سهام) |
| تعداد تایم‌فریم‌ها | ۹ تایم‌فریم | ۲۱ تایم‌فریم |
| تعداد اندیکاتورهای پیش‌فرض | ۳۰ اندیکاتور | ۳۸ اندیکاتور |
| ابزارهای گرافیکی | حدود ۳۱ ابزار | بیش از ۴۴ ابزار |
| تقویم اقتصادی | ندارد | دارد (داخلی و یکپارچه) |
| سرعت پردازش سفارشات | پایین‌تر، تک‌ریسمانی (Single-thread) | بالاتر، چندریسمانی (Multi-thread) |
| تست استراتژی (Strategy Tester) | تست تکی (Single-threaded) و فقط بک‌تست ساده | تست چندریسمانی، بکت است چند نمادی، با داده‌های واقعی تیک |
| انواع سفارشات | ۴ نوع سفارش معلق | ۶ نوع سفارش معلق |
| عمق بازار (Depth of Market) | ندارد | دارد |
| گزارش‌گیری | ساده (HTML) | پیشرفته (HTML و XML با جزئیات بیشتر) |
| سازگاری با اکسپرت‌ها و اندیکاتورها | فقط با MQL4 | فقط با MQL5 (عدم سازگاری با MQL4) |
| مدیریت ریسک و پرتفوی | محدودتر | پیشرفته‌تر (مناسب بازارهای سهام و آتی) |
| بکت است تصویری (Visual Mode) | دارد اما ساده‌تر | دارد با امکانات پیشرفته‌تر و داده‌های دقیق‌تر |
نحوه اتصال ربات متاتریدر به حساب معاملاتی
برای نصب و اتصال ربات متاتریدر، ابتدا فایل آن را پس از دانلود از حالت زیپ خارج کنید، سپس متاتریدر را باز کرده روی گزینه Open Data Folder کلیک کنید تا صفحه دیگری باز شود.
سپس روی گزینه MQL5 کلیک کرده و وارد بخش Expert شوید، سپس فایل ربات را درون آن کپی کنید. سپس متاتریدر را یک بار ببندید و باز کنید. از بخش سمت چپ تصویر از بخش Navigator پوشه Expert Advasior را باز کنید و از روی نام، ربات خود را پیدا کنید. رویان کلیک کنید تا روی چارت شما اجرا شود. فقط دقت داشته باشید که قبل از اجرا گزینه Algo Trading را فعال کنید تا متاتریدر اجازه دهد معاملات الگوریتمی روی چارت شما فعال شود.
مزایا و معایب استفاده از ربات متاتریدر
استفاده از ربات‌های متاتریدر همیشه مورد بحث بوده. برخی از کاربران با استفاده از آن‌ها موافق اند و برخی دیگر مخالف و هرکدام دلایل خاص خود را دارند. ما در ادامه به شما مهم‌ترین مزایا و معایب استفاده از ربات متاتریدر را معرفی خواهیم کرد.
مزایای استفاده از ربات متاتریدر
- حذف احساسات و اجرای دقیق قواعد: ربات‌ها دقیقاً طبق منطق کدنویسی‌شده عمل می‌کنند و تصمیمات هیجانی (ترس، طمع) را از فرایند معامله حذف می‌کنند؛ این مزیت برای سیستم‌هایی که نیاز به اجرای قوی قوانین دارند حیاتی است.
- کار ۲۴/۷ و پوشش بازارهای متعدد: ربات‌ها می‌توانند بازارها و نمادهای زیادی را همزمان پایش کنند و حتی هنگام خواب یا خارج از ساعت کاری انسان معامله کنند. این امکان فرصت‌های بیشتری برای اجرای استراتژی فراهم می‌آورد.
- سرعت و زمان‌بندی دقیق اجرا: اجرای سفارشات در زمانی که شرایط برقرار می‌شود (بدون تأخیر روانی انسانی) و استفاده از دستورات پیشرفته (پایان‌دهی شرطی، trailing stop و…) از مزایای فنی است.
- امکان بک‌تست و بهینه‌سازی: با ابزارهای بک‌تست متاتریدر می‌توان عملکرد ربات را روی داده‌های تاریخی شبیه‌سازی و پارامترها را بهینه‌سازی کرد تا قبل از ورود به حساب واقعی میزان ریسک و بازدهی تقریباً سنجیده شود
- انعطاف‌پذیری و قابلیت سفارشی‌سازی: از استراتژی‌های ساده (مثلاً تقاطع میانگین‌ها) تا سیستم‌های پیچیده مبتنی بر چند اندیکاتور، اخبار یا یادگیری ماشین قابل پیاده‌سازی هستند.
- دوری از احساسات: معاملات الگوریتمی کمک می‌کند تا ربات بدون احساسات، بدون حرص، طمع و …. معاملات را طبق استراتژی از پیش تعیین شده انجام دهد.
معایب و ریسک‌های استفاده از ربات متاتریدر
- وابستگی به فناوری و زیرساخت: ربات برای کار صحیح به پلتفرم باز، اتصال اینترنت پرسرعت و در اغلب موارد VPS کمlatency نیاز دارد؛ قطع برق، آپدیت پلتفرم یا مشکلات شبکه می‌تواند معاملات باز را در معرض خطر قرار دهد.
- خطر بهینه سازی بیش از حد: بهینه‌سازی بیش‌ازحد روی داده‌های گذشته بازار ممکن است منجر به مدلی شود که فقط روی گذشته خوب عمل کند ولی در بازار زنده شکست بخورد. این یکی از شایع‌ترین علت‌های مشکلات ربات‌هاست.
- عدم‌انعطاف‌پذیری در شرایط بازار غیرمنتظره: ربات‌های با قواعد ثابت ممکن است در رویدادهای خبری قوی، دوره‌های نوسان بالا یا تغییر ساختار بازار عملکرد ضعیفی نشان دهند مگر اینکه صراحتاً دقیقاً برای این موارد برنامه‌ریزی شده باشند
- ریسک‌های ناشی از استراتژی‌های اهرمی/شبکه‌ای (مثل مارتینگیل و گرید): برخی ربات‌ها از استراتژی‌هایی استفاده می‌کنند که سوددهی کوتاه‌مدت دارند اما در موج‌های بزرگ ضررهای سنگینی ایجاد می‌کنند؛ لازم است این استراتژی‌ها با حد زیان و مدیریت سرمایه دقیق همراه شوند
- خطر اعتماد کورکورانه به “جعبه سیاه”: خرید یا استفاده از ربات‌های آماده بدون درک عملکرد، پارامترها و شرایطی که برای آن‌ها طراحی شده‌اند، می‌تواند منجر به زیان غیرقابل‌پیش‌بینی شود؛ بررسی شفافیت نتایج (مثل حساب‌های راستی‌آزمایی در Myfxbook/FxBlue ضروری است.
انواع رایج ربات‌های متاتریدر
هرکسی می‌تواند استراتژی معاملاتی خود را به ربات تبدیل کند، اما ربات‌های متاتریدر هرکدام در یک دسته‌بندی قرار دارند که عموماً مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:
- Trend-following EAs (پیروی روند) با شناسایی روندها (میانگین متحرک، ADX و غیره) در جهت روند معامله می‌کنند؛ معمولاً در بازارهای روند دار کارآمدند ولی در بازار رِنج سیگنال خطا می‌دهند
- Scalping EAs (اسکالپرها) معامله‌های کوتاه‌مدت با فریم‌های خیلی کوچک؛ نیازمند اجرای سریع، اسپرد پایین و اغلب VPS با تأخیر کم است.
- Grid EAs (شبکه‌ای) سفارش‌های خرید و فروش را در فواصل قیمتی مشخص باز می‌کنند تا از نوسانات کوتاه‌مدت سود ببرند؛ بدون کنترل ریسک مناسب می‌توانند در روند‌های قدرتمند منجر به زیان بزرگ شوند.
- Martingale / Anti-Martingale EAs با افزایش یا کاهش حجم معامله پس از ضرر یا سود تلاش به بازیابی یا بهره‌برداری از روندها می‌کنند؛ ریسک حساب را به‌سرعت بالا می‌برند اگر مدیریت سرمایه وجود نداشته باشد.
- Hedging / Grid-hedge EAs (هجینگ) برای پوشش ریسک یا گرفتن سوئینگ‌های باز از پوزیشن‌های هج استفاده می‌کنند؛ مناسب معامله‌گران با سیاست ریسک مشخص.
- Indicator-based EAs مبتنی بر یک یا چند اندیکاتور تکنیکال (RSI، MACD، بولینگر و…) عمل می‌کنند؛ سادگی پیاده‌سازی و تفسیر جزو مزیت‌های آن‌هاست.
- News / Event-driven EAs بر اساس تقویم اقتصادی و واکنش بازار نسبت به اخبار، معاملات باز یا بسته می‌کنند؛ نیاز به مدیریت ریسک ویژه برای لغزش و اسپرد دارد.
- Signal-copying / PAMM / Mirror EAs ربات‌هایی که سیگنال‌ها یا استراتژی‌های یک منبع (ارائه‌دهنده سیگنال یا حساب PAMM) را کپی می‌کنند؛ مفید برای کم‌تجربه‌ها اما وابسته به اعتبار ارائه‌دهنده است.
- Hybrid / Adaptive / ML-based EAs ترکیبی از رویکردها و گاهی الگوریتم‌های یادگیری ماشین برای تطبیق با شرایط بازار؛ پیچیده‌تر و نیازمند منابع محاسباتی و داده‌ای بیشتر
